Modelovereenkomst vrije vervanging nog maar 53 dagen geldig

De Belastingdienst trekt de goedkeuring van de modelovereenkomsten gebaseerd op vrije vervanging in. Dit betekent dat opdrachtgevers en opdrachtnemers vóór 1 januari 2024 actie moeten ondernemen. Waarom en welke actie vereist is? Dat leest u hieronder.

Huidige modelovereenkomst verouderd
De Belastingdienst stelt modelovereenkomsten ter beschikking aan opdrachtgevers en opdrachtnemers (zoals ZZP’ers). De Belastingdienst zegt toe dat geen sprake is van werken in dienstbetrekking (met andere woorden: een arbeidsovereenkomst), als partijen met en daadwerkelijk volgens die modelovereenkomsten werken. Er hoeven dan dus geen loonheffingen (sociale premies of loonbelasting) betaald te worden.

Eén van de huidige modelovereenkomsten heeft als uitgangspunt ‘vrije vervanging’. Als daarvan sprake is, is er géén sprake van een dienstbetrekking volgens de Belastingdienst. De Hoge Raad heeft echter in het Deliveroo-arrest geoordeeld dat ook als de werkende zich vrij kan laten vervangen, sprake kan zijn van werken op basis van een arbeidsovereenkomst. Met andere woorden: het bestaan van een vrije vervangingsmogelijkheid sluit het bestaan van een dienstbetrekking / arbeidsovereenkomst niet (langer) uit. De modelovereenkomsten die gebaseerd zijn op ‘vrije vervanging’ zijn in die zin verouderd. Daarom trekt de Belastingdienst de goedkeuring van die modelovereenkomsten per 1 januari 2024 in.

Actie vereist vóór 1 januari 2024
Dit betekent dat opdrachtgevers en opdrachtnemers vóór 1 januari 2024 de arbeidsrelatie opnieuw moeten beoordelen en zo nodig aanpassen. Doen zij dit niet, dan lopen zij het risico dat de Belastingdienst oordeelt dat sprake is van een arbeidsovereenkomst. Dit kan bijvoorbeeld tot gevolg hebben dat er alsnog loonheffingen moeten worden afgedragen.

De herkwalificatie van opdrachtovereenkomst naar arbeidsovereenkomst kan ook arbeidsrechtelijke gevolgen hebben. Hierbij valt te denken aan de loondoorbetalingsplicht bij ziekte en ontslagbescherming.

Opheffing handhavingsmoratorium uiterlijk per 1 januari 2025
De Belastingdienst zal vanaf uiterlijk 1 januari 2025 weer volledig gaan handhaven, dus naheffingen vorderen als sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking. Tot die tijd blijft het huidige ‘handhavingsmoratorium’ gelden en handhaaft de Belastingdienst alleen bij ‘kwaadwillendheid’.

Wetsvoorstel ‘Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden’
Tenslotte wijzen wij u nogmaals op het wetsvoorstel ‘Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden’ van 6 oktober jl. Kortgezegd wordt met deze wet beoogd het grijze gebied tussen werknemers en opdrachtnemers te verkleinen door (1) het wettelijke (gezags)criterium ‘werken in dienst van’ verder te definiëren en (2) een rechtsvermoeden van een arbeidsovereenkomst bij een uurtarief onder € 32,24 te introduceren.

Wij verwijzen u ook naar het handige overzichtsartikel over het wetsvoorstel op onze website: https://bd-advocaten.nl/insights/het-wetsvoorstel-wet-verduidelijking-beoordeling-arbeidsrelaties-en-rechtsvermoeden/.

Het wetsvoorstel ligt op dit moment ter (internet)consultatie. Wij houden de ontwikkelingen in de gaten en u op de hoogte.

Tot slot
Werkt u met modelovereenkomsten van de Belastingdienst of heeft u andere vragen over het werken met of als opdrachtnemer / ZZP’er? Aarzel niet contact met ons op te nemen, wij helpen u graag.